Middelbaar beroepsonderwijs (MBO) in Nederland

Na de middelbare school kunnen scholieren met een VMBO-diploma of hoger zich inschrijven voor een MBO-opleiding. Hierin zijn drie verschillende leerwegen te onderscheiden: de beroepsopleidende leerweg (BOL), beroepsbegeleidende leerweg (BBL) en overig onderwijs (OVO).

Leerwegen in het MBO

Beroepsopleidende leerweg (BOL)

De beroepsopleidende leerweg is gericht op studenten die school als voornaamste hoofdactiviteit hebben en zo een vak leren. De meeste schoolgaande jongvolwassenen volgen BOL.

Beroepsbegeleidende leerweg (BBL)

De beroepsbegeleidende leerweg biedt studenten een combinatie van werken en leren, meestal in de vorm van vier dagen werken en één dag school. Deze manier van leren biedt uitkomst aan mensen die liever in de praktijk leren dan op school, maar ook aan werkende volwassenen die hun kansen op de arbeidsmarkt willen vergroten.

Derde leerweg (OVO)

Deze leerweg lijkt op BBL in het opzicht dat je werk en leren combineert en is vooral gericht op volwassenen. De derde leerweg levert dezelfde erkende diploma's op als bij de BOL- en BBL-varianten; alleen is er geen sprake van een minimaal aantal uren op school. De OVO-opleidingen hebben dan ook meer flexibiliteit dan de BOL- en BBL-opleidingen.

Omdat OVO-opleidingen niet in aanmerking komen voor studiefinanciering vanuit de overheid wordt deze opleidingsvorm vooral aangeboden door private opleidingsinstellingen.

Opleidingsniveaus MBO

Het MBO heeft opleidingen op vier niveaus. Daarnaast bestaan er nog twee opleidingsvormen die als schakelprogramma dienen tussen niveau 3 en 4, en tussen niveau 4 en HBO. Voor elk MBO-niveau gelden verschillende vooropleidingseisen. Ook de opleidingsduur verschilt. Het gaat om de volgende opleidingen:

MBO-niveau 1: de entreeopleiding

De entreeopleiding is bedoeld voor jongeren zonder vooropleiding. Deze eenjarige entreeopleiding bereidt jongeren voor op de arbeidsmarkt of op doorstroming naar een opleiding op MBO-niveau 2. In de meeste gevallen is een vervolgopleiding vereist om toe te kunnen treden tot de arbeidsmarkt.

MBO-niveau 2: de basisberoepsopleiding

MBO-niveau 2 is het minimale niveau waarmee je een startkwalificatie kunt behalen voor de Nederlandse arbeidsmarkt. Deze basisberoepsopleiding bereidt studenten voor op uitvoerende beroepen, zoals kapper of autotechnicus. Deze opleiding duurt meestal een tot twee jaar, maar er zijn ook opleidingen die een korter programma aanbieden.

Er zijn twee verschillende manieren om toegelaten te worden tot een MBO-niveau 2-opleiding:
  • Een afgeronde MBO-niveau 1-entreeopleiding (BOL, BBL of OVO);
  • Een VMBO-diploma van de gemengde, theoretische, kaderberoepsgerichte of basisberoepsgerichte leerweg.
Op zoek naar een opleiding op MBO-niveau 2? Bekijk het aanbod.

MBO-niveau 3: de vakopleiding

Tijdens een vakopleiding op MBO-niveau 3 leren studenten om werkzaamheden zelfstandig uit te voeren, bijvoorbeeld als verzorgende of eerste monteur. De vakopleiding duurt twee tot drie jaar, maar er zijn ook opleidingen die korter zijn.

Er zijn drie manieren om toegelaten te worden tot een MBO-niveau 3-opleiding:

  • Een MBO-niveau 2-diploma (BOL, BBL of OVO);
  • Een VMBO-diploma van de gemengde, theoretische en kadergerichte leerweg (let op: basisberoepsgerichte leerweg valt hier niet onder);
  • Een overgangsbewijs van HAVO-3 naar HAVO-4.
Wil je graag de stap maken naar MBO-niveau 3? Ontdek welke MBO-niveau 3-opleidingen geschikt zijn voor jou.

MBO-niveau 4: de middenkaderopleiding

Tijdens een MBO-niveau 4-opleiding leren studenten om werkzaamheden volledig zelfstandig uit te voeren. Denk hierbij aan beroepen als activiteitenbegeleider of directiesecretaresse. Deze zogenaamde middenkaderopleiding duurt standaard drie jaar, maar in sommige gevallen geldt een maximum van vier jaar. Ook kun je met een HAVO- of VWO-diploma in veel gevallen een versneld traject doorlopen.

Er zijn drie manieren om in te kunnen stromen naar MBO-niveau 4:

  • VMBO-diploma van de gemengde, theoretische en kadergerichte leerweg;
  • Een overgangsbewijs van HAVO-3 naar HAVO-4, of MBO-niveau 2;
  • Een MBO-niveau 3-diploma (BOL,BBL of OVO).
Met een MBO-niveau 4-diploma op zak ben je toelaatbaar tot de propedeusefase van het HBO. Wil jij je ook blijven ontwikkelen? Bekijk onze MBO niveau 4-opleidingen en ontdek hoe jij verder kunt groeien!

Specialistenopleiding

De specialistenopleiding is een soort schakelprogramma tussen niveau 3 en 4 in en is bedoeld voor studenten die snel een MBO-niveau 4-diploma willen halen binnen hetzelfde vakgebied. De specialistenopleiding duurt meestal een jaar.

Om een specialistenopleiding te kunnen volgen is een afgeronde MBO-niveau 3-opleiding vereist. Een bijkomende eis is dat het vakgebied van de specialistenopleiding aansluit op die van de gevolgde vooropleiding.

MHBO of MBO+

Met een MBO-niveau 4-diploma ben je toelaatbaar tot de propedeusefase van een HBO Bacheloropleiding. Toch kan het zijn dat je de stap naar het HBO nog te groot vindt. Dan kan een MHBO-opleiding, een schakelprogramma tussen MBO-niveau 4 en HBO, uitkomst bieden. Na afronding van een één- of tweejarig MHBO-programma ontvang je een certificaat. Mocht je daarna toch besluiten om door te stromen naar het HBO, dan kun je met dit certificaat vrijstellingen krijgen voor de gevolgde modules.

Je kunt op drie verschillende manieren doorstromen naar MHBO:

  • Met een HAVO-diploma;
  • Met een MBO-niveau 4-diploma of afgeronde specialistenopleiding.
Nieuwsgierig geworden? Bekijk ons volledige aanbod MHBO-programma’s

Meer weten?

Twijfel je nog welk MBO-niveau het beste bij je past of heb je een andere inhoudelijke vraag? Onze opleidingsadviseurs helpen je graag verder. Je kunt hen bereiken op 088 - 9 390 000 of door het contactformulier in te vullen. 

Onderwijs in Nederland
Heb je een vraag?

Onze opleidingsadviseurs beantwoorden graag al je vragen per mail. Je kunt ook het contactformulier invullen. Ook zijn wij op werkdagen tussen 09:00 en 17:30 bereikbaar via onze social media kanalen FacebookTwitter en LinkedIn.
 

info@opleiding.nl



KVK-nummer: 17113834