De energietransitie succesvol doorvoeren binnen jouw gemeente? Volgens hoogleraar Sustainable Building and Development Anke van Hal doe je dat door rekening te houden met de behoeften van inwoners.
De energietransitie is nu al een aantal jaar aan de gang en dat gaat niet zonder slag of stoot. In de praktijk blijkt het helemaal niet zo makkelijk te zijn om de CO2-uitstoot te verminderen. Er zijn veel technische opties, maar wat zijn de juiste? Hoe zorgen we voor een balans tussen vraag en aanbod van brandstoffen, elektriciteit en warmte? Hoe houden we de transitie betaalbaar? En misschien nog wel de belangrijkste vraag: hoe creëren we draagvlak vanuit de samenleving? De energietransitie brengt grote maatschappelijke veranderingen met zich mee en dan kun je weerstand verwachten.
De overheid moet het voor burgers aantrekkelijk maken om zich aan te passen aan het veranderende klimaat. Volgens Anke van Hal zal de energietransitie pas echt succesvol zijn als gemeenten rekening houden met wat inwoners bezighoudt. Inwoners hebben vaak het gevoel dat ze de verduurzamingsplannen opgedrongen krijgen en dat leidt tot protest, vertraging en extra kosten. De oplossing: de energiemaatregelen toepassen als middel om inwoners te helpen en niet als doel op zich.
5 jaar geleden is Anke gestart met de toepassing van deze aanpak in Toronto. En met succes! Waarom? Omdat eerst is onderzocht wat bewoners van een wijk bezighoudt en wat hun dromen zijn voor de wijk. Juist in wijken waar problemen zijn, zijn haakjes met duurzaamheidsopgaven te vinden. Door te voorzien in simpele duurzaamheidsoplossingen voor sociale problemen is het draagvlak voor verduurzaming in Toronto veel groter geworden. Dit leidde tot meer bewonersparticipatie, samenwerkingsverbanden en demonstratieprojecten.
Het succes van deze aanpak in Toronto komt door de bredere definitie van duurzaamheid die in Canada wordt gehanteerd. Zo worden bijvoorbeeld moestuintjes (een wens van bewoners in Toronto) gezien als een vorm van groen en ze voorzien lokaal in voedsel. Dat kost minder energie voor transport. Volgens Anke hebben we deze brede benadering in Nederland ook nodig. Niet alleen energiebesparing, maar ook meer groen en rekening houden met de natuur is belangrijk voor duurzaamheid. Groen en water in de wijk helpen klimaatadaptief te zijn.
Ben je benieuwd welke instrumenten je binnen jouw gemeente kunt inzetten om maatschappelijk draagvlak te creëren voor de verduurzaming? En wil je weten hoe je de energietransitie in goede banen kunt leiden? Dan kan de opleiding Expert Duurzaamheid je helpen. In deze opleiding leer je verduurzaming vormgeven binnen jouw gemeente. Je gaat aan de slag met de belangrijkste ontwikkelingen binnen de klimaatwet- en regelgeving, leert dit toepassen in je werkveld en bekijkt hoe je het milieubeleid van instanties hierop kunt afstemmen. Ook ontwikkel je de vaardigheden om burgers en private partijen te betrekken bij je omgevingsplannen, zodat je maatschappelijk draagvlak creëert.