Sleutelrol financiële sector bij verduurzaming
Duurzaamheid in de financiële sector is niet langer vrijblijvend. Ook de financiële instellingen zullen hun steentje moeten bijdragen. Sterker nog, de Europese Commissie heeft het zelfs over een ‘sleutelrol’ voor de financiële sector.
Waarom een sleutelrol voor de financiële sector?
Nederland heeft zich verbonden aan het VN-Klimaatakkoord van Parijs. Doel van het akkoord is de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder de 2 graden Celsius. Om dit doel te halen, hebben EU-lidstaten met elkaar afgesproken dat de EU in 2030 minimaal 55% minder broeikasgassen moet uitstoten.
De overgang naar een duurzamere samenleving kost veel geld. Om tegen 2030 de EU-klimaatdoelstellingen te halen, moeten we ieder jaar maar liefst € 180 miljard extra investeren in duurzaamheid. Zo’n bedrag kan de publieke sector niet alleen opbrengen. Daarom ziet de Europese Commissie ook een ‘sleutelrol’ voor de financiële sector.
Plan van de Europese Commissie
De Europese Commissie heeft een Actieplan voor de Financiering van Duurzame Groei gemaakt. Banken, verzekeraars, beleggingsondernemingen en beleggingsinstellingen krijgen een hoofdrol bij het realiseren van een duurzame samenleving. Om dat doel te bereiken wordt duurzaamheid gereguleerd en onderdeel van de financiële toezichtwetgeving. Dat leidt tot nieuwe wetgeving en wijzigt bestaande (sectorale) wetgeving.
Risico’s klimaatverandering voor de financiële sector
Iets doen aan klimaatverandering is ook een kwestie van eigen belang. De economische verliezen ten gevolge van extreme weersomstandigheden zijn tussen 2007 en 2016 wereldwijd met maar liefst 86% toegenomen. En bijna 50% van de risico’s die banken in de eurozone lopen, is direct of indirect te herleiden tot klimaatverandering.
Klimaatverandering levert meer risico’s op dan vaak wordt gedacht. Financiële instellingen zijn niet alleen blootgesteld aan fysieke risico’s van klimaatverandering, bijvoorbeeld bij het vergoeden van verzekerde schade als gevolg van storm, hagel, overstroming en droogte. Ze lopen ook grote transitierisico’s als gevolg van de omschakeling naar een klimaatneutrale economie. Bijvoorbeeld het risico te moeten afwaarderen op activa. Een voorbeeld: Financier je de bouw van een energieslurpend kantoorgebouw, dan loop je het risico dat je investering zo goed als waardeloos wordt. Kantoren met een energielabel lager dan C mogen vanaf 2023 namelijk niet meer gebruikt worden.
Maar er zijn nog veel meer risico’s. Lees het rapport ‘De Nederlandse financiële sector veilig achter de dijken?’ van De Nederlandsche Bank (DNB). Daarin komt de impact van klimaatrisico’s op de Nederlandse financiële sector uitvoerig aan bod. Deze impact is veelzijdig en nog steeds flink onderschat.
NIBE-SVV organiseert op 22 maart een webinar over de risico’s bij klimaatverandering. Wil je meer weten over die risico’s, meld je dan aan voor dit (gratis) webinar.
Van ‘nice to have’ naar ‘must’
De tijd dat duurzaamheid ‘nice to have’ was, is voorbij. Duurzaamheid is een ‘must’ geworden. Uit het Actieplan voor de Financiering van Duurzame Groei komt nieuwe wetgeving voort. Zo staan de Taxonomie- en Transparantie-verordeningen en wijzigingen van de CRD IV, Solvency II, MiFID II en IDD voor de deur, met aanpassingen in de pijlers: risicobeoordeling, compliance, productontwikkeling en klantbenadering (zowel in het informeren als adviseren van klanten).
Duurzaamheid is daardoor voor de komende jaren het belangrijkste toezichtthema. Niet alleen voor De Nederlandsche Bank (DNB), maar ook voor andere toezichthouders waarmee de financiële sector te maken heeft. Dat zijn de Europese Centrale Bank (ECB) en de European Supervisory Authorities (ESA’s). Daarnaast hebben ook de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Autoriteit Consument en Markt (ACM) duurzaamheid hoog op de agenda staan.
Uitdaging
Verduurzaming houdt voor banken en verzekeraars een flinke uitdaging in. Van de bestuurder wordt een visie en beleid op duurzaamheid verwacht. Vanaf 2021 doet DNB uitvraag bij banken en verzekeraars over hoe zij duurzaamheid willen implementeren in hun organisatie en systemen. Ook toetst DNB vanaf 2021 (kandidaat) beleidsbepalers van banken en verzekeraars op hun kennis van duurzaamheid.
Maar uiteindelijk krijgen alle medewerkers te maken met verduurzaming. De businessmanager moet de duurzaamheidsdoelstellingen gaan realiseren, de productmanager moet het bank- , beleggings- of verzekeringsproduct (aantoonbaar) groen maken en de risicomanager moet zorgen dat duurzaamheid wordt ingebouwd in de beoordeling en monitoring van kredietrisico’s en marktrisico’s. Compliance officers moeten in de gaten houden of de regels juist zijn ingevoerd. En de klantmedewerker moet de duurzaamheidsboodschap aan zijn klant overbrengen en de duurzaamheidswensen en -behoeften van de klant inventariseren.
